فساد اقتصادی مانع بزرگ اقتصاد مقاومتی

یکی از عوامل زمینه ساز مشارکت سرمایه گذاران و مردم در بخش های مختلف اقتصادی وجود فضای امنیتی سالم اقتصادی است. فضایی که در آن شاهد فساد مالی نیستیم و اعتماد سرمایه گذاران و مردم جلب شده است. اما در صورت مشاهده و بروز فساد در اقتصاد کشور سرمایه گذاران از هزینه سرمایه های خود در بخش تولید و توزیع پرهیز خواهند نمود و در بخش مصرف نیز مردم اعتماد خود را به سالم بودن کالا از دست خواهند داد و این امر باعث کاهش تقاضا از کالا های مربوطه خواهد شد. از سوی دیگر اگر بخش تولید دچار اختلال گردد بازار مصرف مواد اولیه ورودی بخش تولید نیز آسیب می بیند و بدین ترتیب در بخش های مختلف اقتصادی اختلال بوجود خواهد آمد.

موضوع دیگر اینکه جبران آثار زیانبار فساد امری زمان بر است. در صورت کمبود منابع مالی ،مادی و نیروی انسانی،با فراهم شدن زمینه اولیه بلافاصله می توان آن سرمایه ها را به فرآیند اقتصادی تزریق نمود اما جبران آثار فساد به شکلی نیست که مثلا با تأمین سرمایه خاص صورت پذیرد زیرا فساد علاوه بر آثار منفی مالی آثار منفی فرهنگی ، اجتماعی و حتی سیاسی را نیز به دنبال دارد.خداونددرآیات متعددی از قرآن کریم به فساد اشاره نموده و زشتی فساد را یادآوری نموده است .

«جزای کسانی که با خدا و پیامبرش جنگ می کنند و در زمین به فساد می کوشند آنست که کشته شوند یا بر دار آویخته شوند یا دست ها و پاهایشان یکی از چپ و یکی از راست بریده شود یا از سرزمین خود تبعید شوند اینها رسواییشان در این جهان است و در آخرت نیز به عذابی بزرگ گرفتار آیند»(مائده: 23).

«...... آنان در روی زمین به فساد می کوشند و خدا مفسدان را دوست ندارد.»(مائده: 64)

«این سرای آخرت را از آن کسانی ساختیم که در این جهان نه خواهان برتری جویی هستند و نه خواهان فساد و سرانجام نیک از آن پرهیز گاران است.»(قصص: 83)

با این توضیح کاهش فساد و مبارزه با آن زمینه سرمایه گذاری را در بخشهای مختلف فراهم خواهد ساخت و به عبارت دیگر مبارزه با فساد یکی از راه های حمایت از تولید داخلی است و این امر بیانگر آن است که در اجرای سیاست های اقتصاد مقاومتی باید به این مهم پرداخته شود.مقام معظم رهبری در زمینه لزوم مبارزه با مفاسد اقتصادی می فرماید:

« واقعاً نمی شود ما کار اقتصادی درست و قوی بکنیم اما با مفاسد اقتصادی برخورد نکنیم این واقعاً نشدنی است تصور نشود ما می توانیم سرمایه گذاری مردمی و کار سالم داشته باشیم بدون مبارزه با مفاسد اقتصادی و تصور نشود که مبارزه با مفاسد اقتصادی باعث می شود که ما مشارکت مردم را کم داشته باشیم »

بنا براین باید گفت تحقق اقتصاد مقاومتی و رسیدن به اقتصاد بدون نفت مستلزم اشتغال ، کارآفرینی و سرمایه گذاری و گسترش تولید داخلی است. اما لازمه پدید ساختن اشتغال و سرمایه گذاری آن است که اولا برای سرمایه گذار امنیت حاصل آید و ثانیا با افرادی که در کشور به پدید آمدن فساد اقتصادی و اختلاس اقدام می کنند برخورد شود این مسئله باعث می شود سرمایه های کشور به راه اصلی که راه تولید و پیشرفت است سرازیر شود.

حال برای مقابله به فساد اقدامات گوناگونی لازم است انجام پذیرد اقداماتی مانند مبارزه با مفسدان اقتصادی و غیره که برهمگان اهمیت آن روشن است اما در اینجا به 2 نکته مهم زیر اشاره می گردد:

1- آموزش اهمیت محیط سالم و امن اقتصادی در رشد و توسعه کشور با عنایت به اینکه کشور از فرصت هایی چون درصد بالای پوشش تحصیلی در نظام آموزش عمومی و آموزش عالی برخوردار است باید به صورت رسمی و غیر رسمی نسبت به آموزش ویژگی ها و آثار محیط سالم و امن اقتصادی اقدام نمودو همچنین آثار زیانبار فساد اقتصادی را نیز تحلیل کرده تا نگرش لازم در جمعیت جوان کشور نسبت به ضرورت مبارزه با فساد و نقش آفرینی خود و دیگران در این راستا بوجود آید. در تربیت غیر رسمی -که یکی از آن ها الان در فضای مجازی صورت می گیرد و به شدت در بین مردم رواج پیدا کرده است - می توان با تولید محتواهای جذاب، هنرمندانه و مهم تر از آن به دور از گرایش ها و تعصبات جناحی و سیاسی نسبت به ترویج ارزش های محیط سالم اقتصادی و نهی مفاسد اقتصادی اقدام نمود.

2- شناسایی و امحاء نقاط فساد خیز نظام اداری و مالی کشور: نقطه ایده آل در داشتن اقتصاد سالم آن است که افراد خود آگاهانه و آزادانه نسبت به درستکاری اقدام نمایند اما واقعیت این است که به دلائل متعددی همه افراد بر اساس این نقطه ایده آل عمل نمی نمایند و براساس شرایط و مقتضیات موقعیتی امکان فساد مالی و اداری برای افراد فراهم می شود. لذا برای کنترل چنین فساد در یک نظام اداری و مالی باید شرایطی فراهم گردد تا متخصصان هر نظام اداری و مالی مانند متخصصان حوادث جاده ای نقاط حادثه خیز (فساد خیز )مانند ضعف قانون، نبود ناظر، و غیره را شناسایی و براساس آن ها اقدامات لازم را برای از بین بردن امکان فساد به عمل آورند. .

پژوهش خبری صدا وسیما//نویسنده مسئول:دکتر حسن علی گرمابی؛ مدرس دانشگاه فرهنگیان