دلایل گرایش افراد به روش های زیباسازی

ـ گرایش به زیبا بودن در جامعه امروزی ایران موجب بوجود آمدن مسایل و مشکلات فراوانی بویژه برای خانم ­ها شده است.

ـ آرایشگاه­ها با آوردن دستگاه­هایی برای انجام انواع خدمات پوستی خود را محق ارایه خدمات پزشکی - پوستی به مشتریان خود می­ دانند.

ـ کارهایی که مربوط به آناتومی بدن می‌شود نیاز به تخصص دارد و باید توسط متخصص انجام شود.

ـ تقلیدهای کورکورانه از ضعف پایه­ های هویتی، ناآشنایی فرد از خود و اعتماد نکردن به خود نشأت می­ گیرد.

ـ رسانه‌ها؛ نهادهای فرهنگی و خانواده‌ها می­توانند نقش اساسی در بازگرداندن اعتماد به نفس جوانان داشته باشند.

ـ در ایران بسیاری از جراحی‌های زیبایی غیرضروری‌اند.

ـ فلسفه جراحی پلاستیک صورت؛ حفظ کارکرد طبیعی صورت و ایجاد یک نمای زیبا و طبیعی است.

ـ گسترش نامطلوب جراحی ­های زیبایی در یک جامعه متاثر از انگیزه ­های شناختی و عاطفی افراد آن جامعه است.

پژوهش خبری صدا وسیما:گرایش به زیبایی و مظاهر زیبایی یک گرایش بسیار مهم در انسان است‏.والدین اولین کسانی هستند که در شناخت زیبایی فرزند مؤثرند، مثلا لباس زیبا بر تن کودک خود می کنند، دخترشان را با انواع و اقسام گل سر، لباس و کلاه می آرایند، بهدست پسرشان ساعت مچی می بندند، موهای او را شانه می­زنند و از زیباییش تعریف می­ کنند، خلاصه کلام حس زیبا دوستی خود را به فرزند خود انتقال می دهند. این حس در بلوغ آنان به اشکال مختلف ظهور می کند.

گرایش به زیبایی اگرچه به طور فطری در وجود افراد است اما هنگامی که حالت افراطی پیدا می کند؛ شرایطی می شود که امروز در جامعه شاهد ایم. گرایش به روش های زیبایی به خصوص در خانم ها موجب ایجاد مشکلاتی شده به گونه ای که بر سلامتی آنها اثرات سویی بر جا می گذارد.در این نوشتار ما به دنبال چرایی رواج بیش از اندازه عمل های زیبایی در جامعه ایرانی هستیم و ضمن اینکه موضوعات زیر هم بررسی می شود.

ـ دلایل گرایش افراد به روش های زیباسازی و جراحی های زیبایی

ـ دخالت آرایشگاه ها در امور بهداشتی و سلامتی جامعه

ـ از بین رفتن مرز بین تجویز پزشکان و آرایشگران

دلایل گسترش جراحی های زیبایی

در ایران بسیاری از جراحی‌های زیبایی غیرضروری‌اند و تنها انگیزه افراد از اینکه خود را به جراحان زیبایی می سپارند و یا با آرایش های غلیط تغییر چهره می دهند ناشی از اعتماد به نفس پایین یا رنج بردن از برخی اختلالات روانشناختی است که این خود یکی از مهم‌ترین اختلالات خود زشت‌انگاری یا توهم زشت و بد‌فرم بودن است.

در بسیاری از موارد پزشکان و جراحان پس از انجام بررسی‌های لازم متوجه می‌شوند که فرد مراجعه‌کننده و متقاضی جراحی زیبایی، بدریختی واقعی ندارد و حتی از یک ظاهر خوب و بالاتر از خوب برخوردار است اما تصور می‌کند که ظاهرش مناسب نیست و به دلیل تفکراتی که ناشی از اختلال روانی بدریختی است خواهان انجام جراحی شده است. افرادی که دچار اختلال بدریختی هستند، در مورد ظاهر یک یا چند قسمت از بدن خود، اشتغال ذهنی دارند که در حد شدید و بیمارگونه است و برای رفع این تصور اشتباه خود به اعمال جراحی متعدد روی می‌آورند.[1]

روانشناسان معتقدند که گسترش نامطلوب جراحی­ های زیبایی در یک جامعه متاثر از انگیزه های شناختی و عاطفی افراد آن جامعه است، بطوریکه نیازهای عاطفی جوانان به ویژه نیاز به مورد توجه قرارگرفتن به وسیله جامعه از انگیزه های اصلی کسب زیبایی تصنعی است. از طرفی گروه های مرجع نتوانستند جوانان را درشناخت هویت خود یاری کنند. به این ترتیب ظاهری ترین لایه هویت هر فرد چنان برجسته می ­شود که دیگر ابعاد وجودیش را به حاشیه می راند.[2]

دلایل گرایش افراد به روش ­های زیباسازی

دکتر علی انتظاری، مدیر گروه جامعه شناسی دانشگاه علامه طباطبایی: عوامل مختلفی در این موضوع دخالت دارند، اما یکی از مهم‌ترین عوامل تقلید است، چرا؟ چون تاتو در کشورهای غربی خیلی شیوع پیدا کرده و از طریق فیلم ها، شبکه ­های اجتماعی و رسانه های دیگر، به عنوان نمادی از نو شدن و پیشرفت معرفی می ­شود و همه این را می بینند.ضعف پایه ­ های هویتی ناآشنایی فرد از خود، اعتماد نکردن به خود چه از نظر فردی و چه تاریخی باعث می شود ضعف هویتی شکل بگیرد و افراد به سمت تقلیدهای کورکورانه گرایش پیدا کنند، که البته این تقلید فقط در تاتو نیست و در عرصه­ های مختلفی دیده می شود و انواع و اقسام جراحی­ های زیبایی هم نمونه ای از تقلید است.[3]

دخالت آرایشگاه ها در امور پزشکیدر روش های زیباسازی

امروزه برخی آرایشگاه ها با آوردن دستگاه­هایی برای انجام انواع خدمات پوستی خود را محق ارایه خدمات پزشکی پوستی به مشتریان خود می­دانند که به هیچ وجه در حیطه تخصص آنها نیست.شهلا کوثری، کارشناس بهداشت محیط معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی شیراز: فعالیت‌های مجاز قابل ارائه در آرایشگاه‌های زنانه، اپیلاسون، پدیکور، مانیکور و اقداماتی آرایشی روی موها است. انجام ماساژ با دست هم در این مکان‌هامجاز است. غیر از این، انجام خدمات تخصصی که نیازمند داشتن تخصص‌های آکادمیک بوده و باید فرد مجوز مورد نظر را داشته باشد، ممنوعیت دارد.

اقداماتی نظیر تزریق ژل، بوتاکس، رژیم درمانی و تجویز داروهای مکمل، ماساژ درمانی با دستگاه، استفاده از قلم تاتو، هر نوع لیزر پوست و حتی ارائه خدمات مشاوره‌ای، غیرمجاز است و انجام آنها تخلف محسوب می‌شود. کارهایی که مربوط به آناتومی بدن می‌شود نیاز به تخصص دارد و باید توسط متخصص انجام شود و انجام آنها در آرایشگاه‌ها میسر نیست.[4]

به طور کلی تبلیغ و انجام اقداماتی که به منظور زیبایی صورت می‌گیرد و جنبه درمانی دارد و یا می‌تواند به پوست آسیب برساند، در سالن های آرایشی ممنوع است. متاسفانه در آرایشگاه­ها به صرف اینکه دستگاه لیزرتراپی نصب کرده اند به خودشان اجازه این کار را می­ دهند.

دکتر سیما مرزبان، متخصص مدیریت خدمات بهداشتی درمانی و عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی:در دنیا، لیزرتراپی دوره دو ساله دارد و افراد می‌توانند از دوره پزشکی در آن شرکت کنند. فرد باید دو سال آموزش ببیند تا عوارض لیرز و شیوه کاربری لیرز را بداند و بعد از آن تازه اجازه پیدا کند به دستگاه لیرز دست بزند. برخی از آرایشگران دو تا سه آپارتمان گرفتند و بعد هم کلینیک­ هایی به اسم همان آرایشگاه افتتاح کرده ­اند که این موضوع واقعا خطرناک است.[5]

علیرضا جمشیدی، رئیس سازمان تعزیرات حکومتی: در طرح ملی ساماندهی و نظارت بر آرایشگاه‌های زنانه و لوازم آرایشی گفته شده است، دخالت آرایشگاه‌ها در امور پزشکی ممنوع است؛ خدمات پزشکی باید زیر نظر پزشک و متخصص انجام شود.[6]

متاسفانه عملی با عنوان پاکسازی پوست در بسیاری از آرایشگاه‌ها هم رواج پیدا کرده است و واقعا معلوم نیست که آرایشگران از چه مواد و محصولاتی برای چنین کاری استفاده می‌کنند و اصلا هدف و منظور آنها از پاکسازی چیست! یک فرد، فقط زمانی به پاکسازی پوست نیاز دارد که پزشک تشخیص داده باشد.

به ‌همین دلیل، متخصص پوست با روش‌های علمی و متناسب با شرایط هر بیمار، اقدام به پاکسازی پوست می‌کند. افرادی مانند آرایشگران که هیچ تخصصی در حوزه پوست و مو ندارند، فقط برای کسب سود بیشتر، کارهایی در زمینه زیباسازی یا حتی جوان‌سازی پوست انجام می‌دهند و سلامت مردم جامعه را با این کار به خطر می‌اندازند. از نظر پزشکی، قدم اول هر اقدامی، تشخیص است؛ یعنی امکان دارد که سرطان پوست، خودش را به ‌شکل یک جوش ساده نشان دهد و آن‌وقت اگر این جوش با تشخیص آرایشگر پاکسازی شود، فاجعه‌ای رخ خواهد داد.[7]

عوارض غیر قابل جبران جراحی پلاستیک

دکتر بابک ساعدی، دبیر علمی ششمین کنگره بین المللی انجمن علمی راینولوژی ایران: جراحی بینی عروسکی، تزریق ژل در لب و گونه عوارض غیر قابل جبرانی دارد. فلسفه جراحی پلاستیک صورت حفظ کارکرد طبیعی صورت و ایجاد یک نمای زیبا و طبیعی است؛ در غیر این صورت عوارض جبران ناپذیری را به همراه دارد بنابراین همه افراد قبل از جراحی لازم است نسبت به این مساله آگاهی داشته و پس از آن برای جراحی اقدام کنند.[8]

سخن آخر

گسترش روزافزون مُدگرایی سبب شده جراحی‌های زیبایی عمومیت پیدا کند که در این میان دو عامل اصلی یعنی فشار های اجتماعی و روانی؛ افراد را به سمت جراحی‌های زیبایی هدایت می ­کند علارغمی که مُدگرایی در جامعه‌ ما گسترش پیدا کرده و ریشه آن نبود تفکر نقادانه و پذیرش هر الگویی از سمت مردم خصوصا جوانان است.

مدگرایی و گم شدن الگوی صحیح زندگی نه تنها در مقوله زیبایی چهره، بلکه سبک و سیاق زندگی ها را تحت تاثیر قرار داده است و برای اینکه جامعه را به تعادل برسانیم مستلزم یک فرهنگ‌سازی و آگاهی‌بخشی است که در جامعه باید رخ دهد. و این اتفاق از کودکی باید بیفتد و در این زمینه خانواده‌ها، مدارس و دولت نقش مهمی دارند.

در این میان رسانه‌ها؛ نهادهای فرهنگی و خانواده‌ها می­توانند نقش مهم و اساسی در بازگرداندن اعتماد به نفس افراد داشته باشند تا آنها تعریفی از زیبایی و احساس رضایت از خود داشته باشند و به دلیل عدم اعتماد به نفس به دنبال ظاهری مصنوعی و عروسکی نروند.[9]

پژوهش خبری// مریم عابدی