شکستن انحصار تعمیرات تخصصی پالایشگاهی جهان به دست جوانان ایرانی...

به گزارش خبرگزاری صدا و سیما مرکز اراک؛ یکی از سه راکتور آیزوماکس پالایشگاه شازند نخستین بار در کشور، در یک شرکت ایرانی تعمیر و در مدار تولید قرار گرفت.
واقعا نمی توانست خبری بدتر از این باشد؛ یکی از رآکتورهای پالایشگاه شازند ترک ‌خورده که علاوه بر خطرات ناشی از انفجار احتمالی و به بار آوردن خسارت های جبران ناپذیر جانی و مالی، بر روند تولید هم تاثیرگذار است.
ایزوماکس، واحدی حیاتی و بسیار حساس...
ایزو ماکس واحدی در پالایشگاه شازند که زیر بیشترین فشار و بیشترین دما قرار دارد، یعنی دقیقاً تا دمای کارکرد 420 درجه سانتیگراد؛ این موضوع کمی عجیب، اما واقعی است.
همین چند وقت پیش بود که رآکتور این واحد استراتژیک با توجه به اینکه کارکرد بسیار مهم و حیاتی برای تولید در پالایشگاه دارد در معرض آسیب جدی قرار گرفت و عملاً امکان سرویس ‌دهی آن وجود نداشت و این یعنی وقوع فاجعه ای که خیلی دور از تصور نیست.
تشخیص کارشناسان مبنی بر توقف فعالیت این بخش بود، اما این موضوع برای صنعت کشور گران تمام می شد و ضایعه بزرگی به شمار می رفت.
ریسک پذیری بالای تعمیر پیچیده رآکتور...
بازگرداندن آن هم منوط به تعمیر مجدد بود که تاکنون در کشور انجام نشده است، اکنون تنها راهی که پیش پای صنعتگران و متخصصان شرکت ملی نفت ایران است تعمیر اساسی این رآکتور عظیم و پیچیده است، کار بزرگی که تا کنون نظیر آن در کشور رقم نخورد و در صورت احتمال خطا ممکن است زیان‌های جبران ‌ناپذیر جانی و مالی به همراه داشته باشد.
حال مدیران و کارشناسان نفتی کشور باید تصمیم بزرگ و در عین حال اساسی می گرفتند چون ادامه فعالیت راکتور مساوی است با انفجار عظیم و وقوع فاجعه بزرگ آن هم در شرایطی که خوراک این راکتور هیدروکربن های سنگین بی ارزش حاصل از واحد تقطیر نفت خام است.
سه رآکتور پالایشگاه امام خمینی شازند در حقیقت قلب تپنده این پالایشگاه برای تولید انواع محصولات است اگرچه دو رآکتور دیگر بدون وقفه فعال هستند، اما با این حال نبودن رآکتور سوم در مدار تولید نقصی بزرگ و زیان ده است.
گازوئیل، نفت سفید و ال‌پی‌جی مهمترین فرآورده های تولیدی واحد آیزوماکس پالایشگاه امام خمینی شازند است که از نظر ارزش افزوده محصول، واحدی بسیار مهم و سودآور است.
کارستان صنعتگران جوان ایرانی...
ژاپن صاحب فناوری و سازنده این رآکتورهاست و همه روش‌های ساخت و تعمیر هم تنها در انحصار خود دارد.
مسئولان نفتی کشور رایزنی با شرکت ژاپنی را آغاز کردند، اما مبلغ پیشنهادی برای تعمیر اساسی رآکتور از سوی طرف خارجی ارزبری بسیاری به همراه داشت، ضمن اینکه که چشم بادامی ها اعلام کرده بودند امکان تعمیراساسی در محل پالایشگاه وجود ندارد و حتماً باید رآکتور به خارج از پالایشگاه منتقل شود.
خب این موضوع کار را خیلی سخت می کرد و در شرایطی که چنین قطعه پیچیده و عظیمی تاکنون در کشور تعمیر اساسی تخصصی نشده بر حساسیت موضوع می افزود.
این در حالی است که در دنیا هم فناوری چنین دستگاه‌هایی تنها در اختیار یکی دو کشور است.
این موفقیت بی نظیر نخستین بار در کشور به دست پرتوان صنعتگران شرکت ماشین سازی اراک حاصل شد و آنان با توکل بر خدا و اتکا به علم و تکنیک با تعمیر اساسی این رآکتور کاری کردند کارستان.
خودباوری، رمز پیروزی...
ایمان به داشته ها و خودباوری جوانان متعهد ایران اسلامی افتخاری دیگر آفرید و برگ زرینی در تقویم افتخارات کشور رقم زد.
پیشتر هم گفتم که تعمیر اساسی این نوع راکتورها در انحصار تعداد معدودی از کشورهای جهان بود، اما اکنون با این دستاورد بزرگ، پالایشگاه های کشور نیازی به برون سپاری این نوع تعمیرات ندارند.
مدیر عامل شرکت ماشین‌سازی اراک می گوید: این راکتور به دلیل شکسته شدن یکی از پخش‌کننده‌های گاز سرد هیدروژن و ایجاد 4 ترک در بخش حساس نازل ورودی، از سرویس خارج شده بود که توسط مهندسان و تکنسین‌های شرکت ماشین سازی اراک تعمیر شد.
تایید صلاحیت فنی شرکت ماشین سازی اراک...
به گفته جعفر صفری، با اعلام آمادگی ماشین سازی اراک به عنوان تنها شرکت صاحب صلاحیت داخلی برای اجرای این پروژه مهم و حساس، نخستین بار در ایران اسناد فنی بر اساس آخرین استاندارد‌های روز دنیا تدوین و پس از دریافت تایید فنی کارفرما با رعایت بالاترین الزامات فنی، مهندسی و ایمنی، بدون خارج کردن راکتور از محل و در سخت‌ترین شرایط، تعمیرات با بالاترین کیفیت انجام شد.
همچنین عملیات ذوب ریزی و ساخت قطعه هایی از این پروژه مثل فلنج و تست بلوک‌های راکتور با آلیاژ و الزامات خاص، نخستین بار در ایران در شرکت ماشین سازی اراک انجام شد.
تولید 52 نوع محصول در ماشین سازی اراک...
ماشین سازی اراک با تولید 52 نوع محصول متنوع در حوزه‌های صنایع نفت، گاز، پالایش و پتروشیمی، صنایع معدنی و فولاد، تاسیسات حرارتی و دیگ‌های بخار، ریخته‌گری آلیاژی و آهنگری، نیروگاه‌ها و انرژی‌های تجدید پذیر، پل، سازه‌های فلزی و تاسیسات بندری فعالیت می‌کند.
این شرکت به‌ منظور پشتیبانی از صنایع بنیادین و تامین نیاز‌های صنعتی کشور در سال 1350 به عنوان نخستین صنعت سنگین کشور به بهره‌برداری رسید.
این واحد تولیدی، صنعتی در حوزه ساخت تجهیزات نفتی، مخازن بزرگ، سازه‌های فلزی، بویلر‌های حرارتی، گلوله‌های سنگین فلزی، انواع پل، دکل‌ها و تولید شیر‌های تخصصی نیز فعالیت دارد.
اعتماد شیرینی که به سختی حاصل شد...
اعتماد به شرکت‌های تعمیرات تخصصی داخلی آن هم با وجود حساسیت بالای این نوع راکتورها به دلیل فقدان تجربه در این زمینه، فرآیند واگذاری و آغاز عملیات تعمیر را با تردید مواجه کرد، اما بالاخره این اعتماد در نشست های مکرر کارشناسان پژوهشگاه صنعت نفت ایران جلب شد و قرار شد یک شرکت داخلی این مسئولیت خطیر را بر عهده بگیرد.
و اینگونه بود که قرعه به نام شرکت ماشین سازی اراک، ابر صنعت سازنده تجهیزات نفتی در ایران با افتاد و با توافقات طرفین، این شرکت وارد میدان شد.
آغاز تبلور ایمان و اراده...
متخصصان این شرکت با ایمان به مدد الهی و اراده ای پولادین تعمیر اساسی راکتور پالایشگاه شازند را با دانش فنی و به روز ترین امکانات از فروردین امسال شروع کردند.
در این عملیات وسیع ابتدا قطعه ها و تجهیزات مورد نیاز در کارگاه های کارخانه ساخته شد و همزمان نیز تعمیرات اساسی رآکتور آسیب ‌دیده در محل پالایشگاه در دستور کار قرار گرفت.
کارشناسان شرکت ماشین سازی اراک در ادامه کار به این نتیجه رسیدند که نیاز نیست رآکتور از مدار خارج شود و همزمان که دو راکتور دیگر محصول تولید می کنند ترک های رآکتور آسیب دیده طبق استانداردهای بین‌المللی ترمیم شد و رآکتور سوم هم پس از تست‌های نهایی و تایید کارشناسان فنی به مدار تولید بازگشت.
کار بزرگی همچون تعمیر اساسی و تخصصی رآکتور پالایشگاه امام خمینی شازند که پیش از آغاز عملیات مورد تردید قرار گرفته بود اکنون به دست توانمند متخصصان متعهد ایرانی با موفقیت به پایان رسید و برگ زرینی در افتخار صنعت کشور ثبت شد.
هزینه بسیار ناچیز؛ آرزآوری بالا...
این تعمیر اساسی تنها با 100 میلیارد تومان اعتبار انجام شد که در صورت برون سپاری به شرکت های خارجی باید چندین برابر این مبلغ هزینه می‌شد و این موفقیت بی نظیر برای پالایشگاهی که تولید آن برای کشور ارزشمند است از عزم جدی صنعتگران کشور برای رسیدن به اوج قله توسعه و بالندگی حکایت دارد.
با فعالیت 10 پالایشگاه بزرگ در کشور، 90 میلیون لیتر بنزین یورو 4 تولید می شود، تولیدی که نیاز داخلی را به خوبی تامین می‌کند و البته در مسیر صادرات هم قرار گرفته است و این مهم میسر نشده است مگر با تلاش پیگیر متخصصان کوشا و متعهد داخلی.
حرف آخر...
اکنون مدیران و کارکنان پرتلاش پالایشگاه امام خمینی شازند با ظرفیت فرآوری روزانه 250 هزار بشکه با اطمینان از وجود متخصصان تعمیر اساسی تجهیزات پالایشگاه های کشور با امید به فردایی بهتر، مصمم تر از قبل در مسیر تولید سازندگی کشور گام برمی ‌دارند.
صنعتگران پرتلاش ایرانی با شکستن انحصار تعمیرات تخصصی تجهیزات پالایشگاهی در جهان با تقدیم این موفقیت بی نظیر به ملت همیشه سرافراز ایران اسلامی بیش از گذشته آماده اند تا قدم‌های بعدی را استوارتر از قبل بردارند./
نویسنده: سید احمد طباطبایی