قائم پناه: مراقب باشیم دچار ناترازی در حوزه اینترنت نشویم

به گزارش خبرنگار خبرگزاری صدا و سیما، آقای محمد جعفر قائم پناه در شورای معاونان وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات افزود: خرسندم که در وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات حضور دارم، چرا که این وزارتخانه همواره نماد و مظهر مدرنیته در کشور بوده است.

وی گفت: شاید نسل جوان‌تر به خاطر نداشته باشند، اما در گذشته ارتباطات با تلگراف، سیم‌های اطراف جاده‌ها و تلفن‌های هندلی انجام می‌شد و در دوران کودکی، تصور اینکه روزی بتوانیم هنگام مکالمه، افراد را ببینیم، آرزویی دست‌نیافتنی مانند پرواز کردن بود. سپس تلفن‌های شماره‌گیر که امکان تماس مستقیم بدون نیاز به مخابرات را فراهم می‌کردند، دنیایی جدید را گشودند و در دوران دانشجویی، ما برای مکالمه با خانواده، گاهی نیم تا یک ساعت در مراکز مخابرات تبریز منتظر می‌ماندیم، وارد کابین می‌شدیم و با استفاده از سکه‌های یک و پنج تومانی صحبت می‌کردیم که گاهی هم تماس قطع می‌شد. امروز، تمامی آن تصورات غیر قابل اجرا به واقعیت پیوسته که این خود دستاورد بزرگ بشریت است.

سرپرست نهاد ریاست جمهوری افزود: این وزارتخانه به اعتقاد بنده، در خط مقدم دانش و کاربرد قرار دارد و از حضور وزیر جوان، توانمند، دانا، پرکار، پرانرژی و بانشاط در هیئت دولت ابراز خرسندی می‌کنم که گاهی شور و نشاطی را در دولت ایجاد می‌کند.

وی ابراز امیدواری کرد: این نشاط و حضور جوانان در بدنه دولت گسترش یابد و جوانان نخبه دیگری نیز از دانشگاه شریف به جمع ما در دولت بپیوندند تا دولت روز به روز کارآمدتر و توانمندتر شود.

آقای قائم پناه، استفاده از جوانان متخصص و دانا را در مدیریت کشور مهم خواند و افزود: وزارت ارتباطات یکی از نمونه‌های بارز این رویکرد است.

وی در بخش دیگری از سخنانش با اشاره به تاریخچه کوتاهی از فناوری و ارتباطات در ایران پس از انقلاب افزود: در سال ۱۳۶۶، هنگامی که مسئولیتی داشتم، برای نخستین بار با مفهوم "کامپیوتر" آشنا شدیم و در حدود سال ۱۳۸۲، زمانی که در وزارت بهداشت بودم، سیستم اتوماسیون در آن وزارتخانه راه‌اندازی شد و من به خوبی با کارکرد این سیستم‌ها آشنا هستم و می‌دانم که چقدر می‌توانند یاری‌بخش، تسهیل‌کننده و مفید باشند و در صورت فراهم بودن زیرساخت‌ها، سرعت را دوچندان و دقت را به طور قابل توجهی افزایش دهند.

وی گفت: امروز، من خود نیز از کارتابل‌های کاغذی بی‌نیازم و تمامی کارهایم را به صورت دیجیتال انجام می‌دهم و از این پیشرفت دانش بشری که کار‌ها و فرایند‌های اجرایی را بسیار آسان کرده است، لذت می‌برم.

معاون امور اجرایی رئیس جمهور افزود: این فناوری امکان نظارت و کنترل کامل بر امور را فراهم می‌کند و نیاز به سفر‌های زیاد را از بین می‌برد، در نتیجه باعث صرفه‌جویی در زمان و تسهیل تصمیم‌گیری می‌شود.

معاون امور اجرایی رئیس جمهور گفت: خوشبختانه کشور ما نیز از آن رایانه‌های کیس‌دار چند کیلویی به اتاق‌های سرور بسیار بزرگ تبدیل شده است که شبکه‌های کشور را راهبری می‌کند و امیدواریم با برنامه‌ریزی‌های خوبی که در این وزارتخانه و سایر سطوح وجود دارد، یک زیست بوم دولت دیجیتال را در کشور با همکاری هم فراهم کنیم و از قافله دنیای پیشرفته عقب نمانیم.

وی افزود: همواره بر این باور بوده‌ام که هیچ وزارتخانه‌ای نباید خود را با سایر وزارتخانه‌های داخلی مقایسه کند، بلکه باید خود را با استاندارد‌ها و شاخص‌های جهانی بسنجد. اگر مسئولان به ژاپن، چین، یا کشور‌های اروپایی و آسیایی سفر می‌کنند، باعث خرسندی است که خود را با هم‌ترازان جهانی‌شان مقایسه کنند، نه با وزارتخانه‌هایی، چون راه، صمت یا اقتصاد. برقراری ارتباط و سنجش با همتایان جهانی به رشد و تعالی ما کمک می‌کند، و همان‌طور که همکارانتان فرمودند، دیپلماسی در این ارتقا نقش یاری‌دهنده دارد.

آقای قائم پناه افزود: در حال حاضر، متأسفانه در زیرساخت‌های لازم برای پاسخگویی به تقاضای بالای مردم در حوزه اینترنت و فضای مجازی، با یک "ناترازی" مواجه هستیم و این ناترازی هر روز در حال افزایش است و ممکن است مانند بخش انرژی، به خاموشی یا قطع شدن دسترسی به اینترنت در برخی استان‌ها منجر شود و امیدواریم با تدبیر وزیر محترم و همکاری دولت و بخش خصوصی، بستری فراهم شود تا دسترسی به اینترنت در ایران نیز مانند سایر کشور‌های جهان گسترش یابد و این ناترازی به دیگر مشکلاتمان اضافه نشود، تا رضایتمندی مردم نیز افزایش یابد.

وی گفت: در حوزه فناوری اطلاعات، در حال حاضر "جزیره‌های" مختلفی به صورت مجزا و بدون هماهنگی کار می‌کنند و هر کس ساز خود را می‌نوازد. ممکن است هر ساز زیبا باشد، اما برای دستیابی به یک نتیجه واحد و کارآمد، لازم است این جزیره‌ها با یکدیگر هماهنگ شوند و یک زبان مشترک پیدا کنند.

سرپرست نهاد ریاست جمهوری افزود: این وزارتخانه، با توجه به دانش و زیرساخت‌های در اختیارش، باید این هماهنگی را در نظام دیجیتالی کشور ایجاد کند. حاصل این هارمونی، یک صدای زیبا، کارآمد و مفید برای مردم خواهد بود؛ صدایی که نمادی از دانش، داده‌ها و اطلاعات است و به رفاه، سعادت و دسترسی انسان‌ها به خدمات مورد نیازشان کمک می‌کند.

وی گفت: در سال ۱۳۸۲، به بیمارستانی در اتریش مراجعه کردم که دارای سیستم یکپارچه سلامت بود. در آن زمان، صحبت از یکپارچه‌سازی پرونده‌های پزشکی در سراسر اتحادیه اروپا بود، به‌طوری‌که اگر یک فرد اتریشی به فرانسه می‌رفت، پرونده الکترونیکی‌اش در آنجا نیز قابل دسترسی باشد. اگرچه از تحقق کامل آن مطلع نیستم، اما مشاهده کردم که سیستم آنها کاملاً یکپارچه بود و با وارد کردن یک کد شناسایی، عکس و رادیولوژی از نقاط مختلف اتریش قابل مشاهده بود، و بخش‌های تأمین اجتماعی و دانشگاهی نیز اطلاعات یکپارچه داشتند. این در حالی است که ما اکنون در ایران، به صورت جزیره‌ای کار می‌کنیم و انسجام لازم را نداریم.

وی گفت: به‌عنوان‌مثال، پلتفرم‌های مدیریت استانی داریم که در سفر‌های استانی استفاده می‌شوند. اخیراً از یک نرم‌افزار یا پلتفرم استفاده کردیم که در صفحه اصلی‌اش اطلاعات کلی مانند وجود ۱۲۹ هزار پروژه، تعداد پروژه‌های دارای موافقت‌نامه و توزیع استانی و دستگاهی را به خوبی نمایش می‌داد. اما هنگامی که وارد جزئیات یک پروژه بزرگ چند همتی شدیم که در طرح مولدسازی نیز برای آن موافقت شده بود، اطلاعات آن در سیستم موجود نبود. نکته جالب این بود که هیچ‌کس از آن به عنوان ابزاری برای نظارت مدیریتی استفاده نمی‌کرد.

آقای قائم پناه افزود: نرم‌افزار‌ها و سخت‌افزار‌های لازم موجود هستند، اما یا مدیران از نحوه استفاده صحیح آن آگاه نیستند یا ضرورت آن را درک نکرده‌اند. برای مثال، یک مدیر می‌تواند از اتاق خود کارتابل مدیر دیگر را بررسی کند، نظرات خود را در مورد مکاتبات ثبت کند و نیازی به انجام کار‌های فیزیکی زیاد نیست. به نظر بنده، باید مدیران ارشد را در سطح کلان توجیه کنیم که این بستر، محیطی مناسب برای پیشبرد کارهاست. این امر برای بسیاری از مدیران ارشد ملموس نیست؛ اما اگر با آن آشنا شوند، به شدت به دنبال دیجیتالی کردن سیستم‌های خود و فراهم کردن زیرساخت‌ها، سخت‌افزارها، نرم‌افزار‌ها و ارتباطات درون دستگاهی خواهند رفت.

وی گفت: این مسئولیت ممکن است به طور مستقیم کار شما نباشد، اما می‌توان ترتیبی داد که سایر دستگاه‌ها نیز از این مزایا بهره‌مند شوند، چرا که برخی دستگاه‌ها خوب از آن استفاده می‌کنند و برخی هنوز به شیوه ابتدایی عمل می‌کنند. ایجاد داشبورد‌های مدیریتی در سطح کلان، به نظر من، یک ضرورت است و در حال طراحی چنین سیستمی در نهاد ریاست جمهوری هستیم که شما نیز می‌توانید در آن مشارکت داشته باشید.

وی افزود: برای مثال، در سال ۱۳۲۷، کاخ سفید اولین مانیتور نظارتی خود را نصب کرد و اکنون سیستم نظارتی پیشرفته‌ای در طبقه زیرین کاخ سفید وجود دارد که اطلاعات روزانه و لحظه‌ای از وضعیت جهان، منطقه، اقتصاد و سایر حوزه‌ها را جمع‌آوری و خلاصه‌ای از ۵۰ تا ۶۰ داده کلیدی را هر روز صبح به رئیس جمهور ارائه می‌دهد.

معاون امور اجرایی رئیس جمهور گفت: با توجه به نیرو‌های جوان و پرانرژی که در اختیار داریم، امیدواریم بتوانیم این کار را در ایران نیز انجام دهیم. لازم است "جزیره‌های" مختلف موجود را (و در برخی موارد نیاز به ایجاد جزیره‌های جدید وجود دارد) به یکدیگر متصل، هماهنگ و یکپارچه کنیم و زبان مشترکی در نرم‌افزار‌ها فراهم آوریم تا بتوانند داده‌ها را با یکدیگر تبادل کنند. هدف این است که مدیریت کشور را علمی کنیم، و سیستم‌های دیجیتال و فناوری‌های نوین که مدیریت آنها بر عهده شماست، یکی از زیرساخت‌های اصلی این رویکرد علمی است.

وی افزود: با هماهنگی برون‌بخشی و کمک ما، می‌توانیم هماهنگی خوبی در دولت برای استفاده صحیح و منطقی از فناوری‌های پیشرفته ایجاد کنیم. این کار نه تنها آرامش‌بخش خواهد بود بلکه به کاهش هزینه‌ها نیز کمک می‌کند؛ زیرا اگر هر دستگاه به صورت "جزیره‌ای" عمل کند، هزینه‌ها بالا می‌رود، اما با هماهنگی، هزینه‌ها کاهش می‌یابد.

آقای قائم پناه گفت: همچنین، باید از بخش خصوصی نیز بهره ببریم. چرا نباید شرکت‌های خصوصی غول‌پیکری در کشور داشته باشیم که به آنها افتخار کنیم؟ شرکت‌های خصوصی قوی عامل رشد هستند و اصولاً ثروت در تولید انبوه سودآوری بیشتری دارد تا در تولید در سطح کوچک. در حوزه فناوری اطلاعات نیز همین‌طور است؛ شرکت‌های بزرگ و قوی می‌توانند ثروت تولید کنند و هرچه تولید ثروت در کشور بیشتر باشد، فقر کمتر و آسایش بیشتر خواهد بود.