از زمان هخامنشیان تا انقلاب اسلامی ناو نساخته بودیم

به گزارش ابراهیم اسدی بیدمشکی خبرنگار خبرگزاری صدا و سیما؛ دوربین ما این گفت‌و‌گو را زمانی ضبط کرد که رژه یگان‌های دریایی ارتش، پس از رزمایش ذوالفقار ۱۴۰۳ به پایان رسیده بود و ناو زاگرس - آخرین ناوشکن ساخته شده به دست متخصصان ارتش جمهوری اسلامی ایران که فرماندهان نیرو‌های مسلح از جمله ارتش از روی آن سان می‌دیدند- به اسکله باز می‌گشت. 

زاگرس، ناوشکن اطلاعاتی - سیگنالی ارتش، نخستین بار بود که پس از رونمایی، "ناو سرفرماندهی" می‌شد و پا به پای آن، ناو‌ها و شناور‌های دیگر نیروی دریایی در دریای عمان همراهی‌اش می‌کردند. 

فرمانده رزمایش ذوالفقار، روی عرشه ناو زاگرس ایستاد و گفت‌گوی پایانی‌اش را انجام داد. امیر دریادار حبیب‌الله سیاری که پیشتر سابقه فرماندهی نداجا را در کارنامه داشته، در حالی از رزمایش امسال گفت که ناوشکن جماران، نخستین ناو ساخت ایران، همزمان پشت سر او در دریای عمان حرکت می‌کرد. 

ناوشکن جماران، شناوری است که در دوره فرماندهی امیر دریادار سیاری بر نداجا رونمایی شد و شوق او از دیدن این ناو، باعث شد خاطراتی را که پیش از این درباره جماران تعریف کرده بود، دوباره تکرار کند. 

مشروح این گفت‌و‌گو با امیر دریادار سیاری را می‌خوانید:

نزدیک ۲۰ هزار نفر در رزمایش ذوالفقار شرکت کردند/ با حمایت مردم مکران توانستیم رزمایش را انجام دهیم

خبرنگار خبرگزاری صدا و سیما: به گفته شما رزمایش ذوالفقار ۱۴۰۳ ارتش از نظر استفاده از تجهیزات و تاکتیک‌ها متفاوت از سال‌های گذشته برگزار شده است. با توجه به بررسی‌های شما درباره این رزمایش، ارتش جمهوری اسلامی ایران چه تصویری از فعالیت‌های آینده خودش خواهد داشت؟ 

امیر دریادار سیاری: رزمایش‌ها زمانی تمام می‌شوند که نیرو‌ها و ماموران ما به آغوش خانواده‌هایشان برگردند و همه تجهیزات هم با ایمنی و سلامت کامل به پایگاه‌ها و پادگان‌ها بازگردانده شوند. 

در رزمایش ذوالفقار ۱۴۰۳، بیش از ۱۶۰ تمرین در زمین، هوا، دریا و زیر دریا انجام شد که اجرای آنها در یک هفته، یک شاهکار و کار بسیار سختی است. هماهنگی عملیات‌ها میان نیرو‌های ۴ گانه ارتش و حفاظت ارتش، به لطف خدا و با همت رزمندگان به خوبی اجرا شد. 

وقتی که در منطقه مکران مشغول رزمایش شدیم، برای مردم و کسانی که در دریا مشغول کار بودند، محدودیت‌هایی ایجاد شد تا امنیت و سلامتی آنها حفظ شود. با این حال مردم این منطقه بلندنظر، با غیرت، شجاع و وطن‌پرست هستند و با روی خوش با ما برخورد می‌کنند. دست تک تک هموطنانمان را در این خطه می‌بوسیم که ما را حمایت می‌کنند و هر چه بخواهیم، در اختیار ما می‌گذارند تا توان دفاعی کشور در رزمایش به خوبی نشان داده شود. 

ممکن است عنوان تمرین‌های رزمایش که در رسانه‌ها اعلام شد، با سال‌های پیش یکی بوده باشد، اما تاکتیک‌های اجرای آنها، منطقه برخی عملیات‌ها و به‌کارگیری سلاح‌ها و مهمات تفاوت داشت. 

نزدیک ۲۰ هزار نفر در این رزمایش شرکت کردند که آمار بالایی است. تحرک بسیار بالایی را در زمین، هوا و دریا از خودمان نشان دادیم و هیچ‌گونه سانحه‌ای در تیراندازی‌ها، عملیات‌های گسترش و رفت‌وآمد‌ها رخ نداد. 

استفاده از گسترده از پهپاد و اجرای جنگ الکترونیک/ اگر محرمانه نبود، می‌گفتم وسعت رزمایش چقدر گسترده بود 

امسال عرصه‌های جدید نبرد وارد این رزمایش شد. برای نمونه گستردگی استفاده از پهپاد‌ها با رزمایش‌های گذشته خیلی متفاوت بود و ریزپرنده‌ها وارد این عرصه شدند. ارتش در طیف گسترده‌ای، جنگ‌های الکترونیک را اجرا کرد و بسیاری از تمرین‌هایمان را در فضای جنگ الکترونیک انجام دادیم تا توانمندی و تاب‌آوری دستگاه‌های خودمان را در مقابل چالش‌های جنگالی آزمایش کنیم. البته در تمرین‌های ارتش عملیات سایبر هم برنامه ریزی شد. 

فکر نمی‌کنم در طول اجرای رزمایش امسال، ساعتی باشد که تمرینی اجرا نشود یا جلسه‌ای را برگزار نکنیم؛ از جمله تیراندازی، پرتاب موشک یا پرواز هواپیما و عملیات‌های دیگر. 

با این رزمایش، ارتش مدیریت دانش می‌کند و هر اتفاقی را به عنوان درس‌آموخته ثبت می‌کنیم تا در مقایسه با گذشته بهتر عمل کنیم؛ مثلا اگر از تاکتیکی راضی نبودیم، در آینده اصلاح خواهیم کرد. اگر محرمانه نبود، آمار‌هایی را از مهمات و تجهیزات مانند شناور، بالگرد، هواپیما، زیردریایی، سامانه‌های جنگالی، سایبری، مخابراتی و ارتباطات و... اعلام می‌کردم تا وسعت رزمایش را متوجه شوید. 

دشمنانی که در محاسباتشان تصور کردند نیرو‌های مسلح جمهوری اسلامی ضعیف شدند، بدانند اینطور نیست، ما همیشه در صحنه هستیم، ما مرد جنگیم، اما جنگ‌طلب نیستیم. ۸ سال دفاع مقدس را پشت سر گذاشتیم و همه دشمنان می‌دانند که آزموده را آزمودن خطاست. اگر حساب کردند که ما ضعیف شدیم، چنین نیست. یک علت اجرای این رزمایش برای همین بود که بدانند و البته می‌دانند که خیلی هم قوی هستیم؛ در مقابل آنها با همه امکاناتشان می‌ایستیم و خواهیم ایستاد، اجازه نمی‌دهیم احدی به تمامیت ارضی ما یا منافع ما در زمین، هوا و دریا آسیب بزند.

پس از هخامنشیان ناو نساخته بودیم/ با جماران نشان دادیم که ما "می‌توانیم"

خبرگزاری صدا و سیما: ناو جماران پشت سر شما در حال حرکت است و در گفته‌های شما از این ناو بسیار نام برده شده. چه چیزی باعث شده این ناو برای شما اهمیت پیدا کند؟ 

امیر دریادار سیاری: ناو جماران ۳ بهمن ۱۳۸۸ به دست رهبر انقلاب به سازمان رزم ارتش پیوست. آن روز، یک روز تاریخی بود که نشان داد ما می‌توانیم. ایران از زمان هخامنشیان ناو می‌ساخت ولی از همان دوره تا سال ۸۸ ناو نساخته بودیم. البته در دوره نادرشاه، صفویان و امیرکبیر اقدام‌هایی شد که ناتمام مانده بود. اما در عمر با برکت انقلاب اسلامی و در یک دوره ۱۲ ساله ناوشکن ساختیم و میان معدود کشور‌هایی قرار گرفتیم که ناوشکن می‌سازند. 

۳۰ بهمن امسال، پانزدهمین سال تولد جماران بود که، چون درگیر رزمایش بودیم، جشن نگرفتیم. ۳۰ بهمن ۸۸ نشان‌دهنده توانمندی جوانان ایران است که به تنهایی ناو را ساختند و رهبر انقلاب روی همین تاکید کردند و فرمودند "به خاطر الحاق یک فروند رزم‌ناو نیامدم، بلکه برای تلاش‌های جوانان حاضر شدم. " 

چند سال پیش و پس از پیوستن جماران به سازمان رزم ارتش، به آفریقای جنوبی رفته بودم و ملاقاتی با یکی از فرماندهان کشور‌های منطقه داشتم. آن فرمانده گفت "این ناوی که شما ساختید، دریانوردی هم می‌کند؟ " گفتم یعنی چه؟ پاسخ داد: "یعنی سامانه رانش دارد؟ " دوباره پرسیدم یعنی چه؟ گفت: "مگر ماکت نیست؟ " خدا به من کمک کرد و یک جواب به آن فرمانده دادم و گفتم که "من هر چه الان به شما بگویم، نمی‌پذیرید. ناوشکن‌های شما برای اسکورت و پشتیبانی کشتی‌ها در خلیج عدن هستند، از حالا تاریخ را ثبت کنید و یک ماه دیگر ناوشکن ما را با شماره بدنه ۷۶ در خلیج عدن و دریای سرخ رصد کنید. " 

ناوشکن جماران با شماره ۷۶ در کتاب جنگ ثبت شده و هر جا این ناوشکن دیده شود، به نام جمهوری اسلامی ایران است و چیز دیگری جایگزینش نمی‌شود. 

ناوشکن جماران را ۹۰ روز اعزام کردیم و به خلیج عدن و دریای سرخ رفت؛ حدود ۲ سال بعد، آن فرمانده را دوباره در بنگلادش دیدم. وقتی وارد یک جلسه شدم، برای من بلند شد و دستانش را به‌گونه‌ای تکان می‌داد. به او گفتم "رصد کردی؟ " او هم پاسخ داد "جماران را دیدیم و فهمیدیم شما توانمند و ناوشکن‌ساز هستید. " 

عظمت جماران آنجا نشان داده شد؛ دنیا باور نمی‌کرد که چنین اتفاقی افتاده، ولی افتاد. بعد از آن ناو‌هایی مانند دماوند، سهند و سپس دنا و زاگرس ساخته شده. ناو تفتان هم به زودی به سازمان رزم ارتش می‌پیوندد. 

ناو‌های موشک‌انداز هم مانند زره از تولید‌های جدید نظامی ما بود که در همین رژه یگان‌های دریایی از مقابل فرماندهان عبور کرد. در دریای خزر هم ۴ شناور پیکان، جوشن، درخت و سپر مستقر هستند. 

ناوشکن‌های ما به نام قله‌ها و رشته کوه‌های معروف ایران نامگذاری شده و ناو‌های موشک‌انداز هم با استفاده از واژگانی که در شاهنامه آمده نام‌گذاری شده‌اند؛ از جلمه پیکان، جوشن، درفش و گرز و مانند اینها. نام ناو‌های پشتیبانی را هم از بندرها، جزیره‌ها و رودخانه‌های ایران برداشتیم. اما درباره ناو جماران، به رهبر انقلاب گفتم که می‌خواهیم این را جماران بگذاریم تا معلوم باشد "اولین" است و اولین کسی که دستور خودکفایی را داد، امام خمینی بود.